متاورس چیست و چه قابلیت‌هایی دارد؟
آیا این تکنولوژی نوین، آینده بشریت را به کلی تغییر خواهد داد؟
از مدتی پیش که مارک زاکربرگ اعلام کرد آینده فیسبوک در متاورس خواهد بود،
همه به دنبال شناخت مفهوم و ماهیت متاورس بودند.
نام فیسبوک نیز در ماه اکتبر به «متا» (Meta) تغییر یافت.
متاورس طی همین مدت کوتاه تکنولوژی‌های زیادی را تحت تاثیر
قرار داده است. حتی بسیاری از شرکت‌های تجاری
با مشاهده‌ی پتانسیل رشد بالای تکنولوژی متاورس،
این حوزه را برای سرمایه‌گذاری انتخاب کرده‌اند.
در این بین افرادی هم
به عنوان کارشناسان حوزه متا شناخته شدند.
طبق گفته زاکربرگ؛
متاورس در آینده نزدیک
به نسل جدیدی از اینترنت تبدیل خواهد شد.
متاورس چیست؟
متایک اینترنت زنده و قابل تجسم است
که دارای چرخه و اقتصاد داخلی‌ست.
افراد با هویت و آواتار مجازی در آن یک زندگی موازی و دیجیتال دارند.
هدست‌های واقعیت مجازی در تکنولوژی متا مورد استفاده قرار می‌گیرند.
«متاورس» (Metaverse) در واقع یک اینترنت زنده و قابل تجسم است
که می‌توان در آن حضور یافت و به لطف وجود
آواتار و نمادهای شخصی‌سازی شده احساس
واقعی‌تری نسبت به تماس تصویری دارد.
چیزی که متا را از سایر شبکه‌های اجتماعی متمایز کرده
و فضایی شبیه به زندگی واقعی را به وجود آورده،
رخ دادن اتفاقات به صورت همزمان است.
در متا به جای پیام یا تماس تلفنی،
به صورت مستقیم و در زمان واقعی سایر افراد را ملاقات کرده
و با آنها ارتباط برقرار می‌کنید.
همه چیز در دنیای متا مانند دنیای واقعی پایدار است
و با ورود به فضای متاورس جدید، نیازی نیست تا
همه چیز را از اول شروع کنید.
متاورس دقیقاً مانند زندگی واقعی است
و فعالیت‌هایی که در دنیای واقعی انجام می‌دهید،
در این دنیا نیز وجود دارند.
برای مثال می‌توان به فعالیت‌هایی نظیر رفتن به خرید یا کنسرت،
گذاشتن قرار ملاقات، بازی و حتی کار کردن اشاره کرد.
با این حال متا هنوز به شکل کامل و جدی شکل نگرفته است.
در حال حاضر بشریت به تکنولوژی‌های قدیمی‌تر از جمله واقعیت مجازی دسترسی کامل دارد.
بسیاری از افراد به دلیل عدم داشتن اطلاعات کافی،
واقعیت مجازی را تکنولوژی متاورس اشتباه می‌گیرند.
در حالی که حضور در یک فضا با داشتن هدست واقعی‌تر از حضور در آن فضا با کیبورد یا گیم‌پد است.
با این حال واقعیت مجازی
و حضور دیجیتالی در فضا‌های مجازی شبیه به انیمیشن‌ها، بخشی از متاورس هستند
و یکی از موارد دیگر که اهمیت بالایی دارد،
کارایی متاورس در دستگاه‌های مختلف است.
متاورس چیزی نیست که با یک عینک یا یک هدست وارد آن شوید
و بعد از گذشت مدت زمان کوتاهی از آن بیرون بیایید،
بلکه متاورس در تمام طول روز و از طریق دستگاه‌هایی مانند موبایل و لپتاپ همراه شما خواهد بود.
بازی‌هایی مثل فورتنایت چیزی فراتر از یک بازی ساده هستند
و تصویر مناسبی از فضای متاورس به ما می‌دهند.
این بازی‌ها جهانی، آواتار‌های شخصی‌سازی شده دارند
که آنها را به یک دنیای موازی دیجیتال تبدیل کرده است.
با این حال بازی‌هایی از این قبیل مستقل از فضای بیرون هستند.
به بیان ساده‌تر شما نمی‌توانید با آواتار فورتنایت به جلسه‌ای در مایکروسافت بروید
یا با پولی که داخل بازی
به دست آورده‌اید در دنیای واقعی چیزی خریداری کنید.
پس در نتیجه با وجودسرگرم‌کننده بودن، نقشی در دنیای واقعی شما ندارد.
در نهایت باید گفت متاورس یک شبکه است و همین موضوع یکی از بزرگترین دلایل نرسیدن تکنولوژی متاورس به جایگاه
اصلی خود در جوامع جهانی‌ست.
متاورس یک نوع سرویس و خدمات ساده نیست بلکه مجموعه‌ای از خدمات است که آزادانه با یکدیگر ارتباط دارند
و شرکت‌های مختلف بین این خدمات، اتصال برقرار کرده و چرخه حیات متاورس را شکل می‌دهند.
به همین دلیل خدماتی که بر پایه آواتار و نمادهای شخصی ساخته شده‌اند، متاورس محسوب نمی‌شوند.
همانطور که اینترنتی که بر روی موبایل خود دارید،
بدون وجود زیرساخت لازم مانند سایر برنامه‌ها و سرویس‌ها ایجاد نمی‌شد،
تکنولوژی متا هم برای رسیدن به جایگاه مورد نظر خود نیازمند زیرساخت، برنامه‌ها و خدمات مختلف است.
دلیل اهمیت متاورس چیست؟
شاید باور نکنید اما علاقه‌مندی زاکربرگ به واقعیت مجازی تنها دلیل ساخته شدن تکنولوژی متا نبود.
در واقع عوامل زیادی منجر به این اتفاق شدند. میلیون‌ها نفر در سراسر جهان به بازی‌هایی علاقه دارند و در آنها آواتار و زندگی شخصی خودشان را ساخته‌اند.
از سوی دیگر همه‌گیری کرونا هم باعث شده تا بشریت به دنبال شکل جدیدی از ارتباط باشد.
در نتیجه شرکت‌های بزرگی مانند اپل، آمازون، گوگل و متا در این جریان به دنبال ایجاد انقلابی بزرگتر از موبایل‌های هوشمند
هستند.
انقلابی به اسم متاورس که هنوز به صورت کامل شکل نگرفته اما سوالات مهم و بزرگی را در ذهن مردم دنیا به وجود
آورده که در ادامه به برخی از این سوالات پاسخ خواهیم داد.
چه اشخاص و شرکت هایی در حوزه متاورس حضور فعال خواهند داشت؟
در دنیای تجارت، همیشه اولین شرکت‌ها فرصت بهتری برای چیره شدن به بازار را دارند.
از این رو شرکت‌هایی که در حوزه‌ی واقعیت مجازی و تکنولوژی فعالیت می‌کنند،
توانایی بیشتری در کنترل متا و وضع قوانین بر آن را دارند.
برای درک بهتر این موضوع نگاهی به حوزه‌ی موبایل‌های هوشمند می‌اندازیم که قدمت بیشتری نسبت به متاورس دارد.
در این حوزه دو ابر شرکت جهان به اسم گوگل (Google) و اپل (Apple) وجود دارند که سیستم عامل‌های اندروید
(Android) و آی او اس (IOS) را طراحی کرده‌اند.
این دو شرکت به دلیل سابقه بیشتر و حجم سرمایه‌ی بالاتر نسبت به شرکت‌های رقیب، می‌توانند قوانین جدیدی در رابطه با موبایل‌های هوشمند وضع کنند که در راستای سیاست‌‌های
انحصارگرایانه خودشان باشد و با توجه به تعداد بالای کاربران اندروید و آی او اس، قوانین وضع شده می‌توانند تاثیر انکار
ناپذیری بر شرکت‌های دیگر بگذارند و حتی در برخی مواقع سود آنها را کاهش دهند.
سیستم امنیتی و حریم خصوصی کاربران در متاورس
شکل حریم خصوصی و نحوه‌ی دسترسی در متا، متفاوت است.
اما در حال حاضر بسیاری از کاربران نگران داده‌های دریافت شده توسط هدست‌های واقیت مجازی هستند.
شرکت‌های بزرگی مانند یوتوب و فیسبوک بارها به دلیل مشکلات و مسائلی که موجب نقض حریم خصوصی کاربران شده،
مورد نقد و استیضاح قرار گرفته‌اند.
تمام این مسائل با ظاهری متفاوت در متا دیده خواهند شد.
استخدام کردن هزاران ناظر ممکن است راه مناسبی برای حفظ حریم خصوصی کاربران نباشد.
از سوی دیگر داده‌هایی که توسط هدست‌ها از زندگی شخصی افراد ضبط میشود، موجب نگرانی برخی از کاربران شده است.
شرکت‌ها و کارگزاران متا نیز باید راهکارهای هوشندانه‌ای را برای رفع مشکلات کاربران و ارتقاء سیستم امنیتی متاورس بکار بگیرند تا با مشکلاتی که یوتوب و فیسبوک درگذشته داشتند، مواجه نشوند.
هزینه متاورس به چه صورت تامین می شود؟
بخش زیادی از هزینه‌های اینترنت که امروزه مورد استفاده عموم قرار می‌گیرد، توسط تبلیغات مختلف پرداخت میشود.
پس متاورس هم می‌تواند به همین شکل هزینه‌های خود را تامین کند.
البته با توجه با پتانسیل رشد بالا این احتمال هم وجود دارد که متاورس تحت حمایت مالی قرار بگیرد.
این تئوری‌های اقتصادی تاثیرات قابل توجهی بر روی شرکت‌های سازنده متاورس می‌گذارند.
در نهایت با توجه به ادعا‌های مطرح شده توسط شرکت‌های فعال در این حوزه، کاربران قانون‌گذاران اصلی
متاورس هستند.
پس تصمیم‌گیری نهایی بر عهده افراد عادی و کاربران فعال در حوزه متاورس است.
نمایندگان اصلی متاورس
شرکت‌های متا، روبلاکس و اپیک گیمز با کسب سود‌های بزرگ در سال‌های اخیر پتانسیل ورود و سرمایه‌گذاری در
متاورس را به دست آورده‌اند و شرکت بزرگی مثل اپل نیز با داشتن زیرساخت‌های لازم در زمینه‌های مالی و تکنولوژی،
بدون شک در زمانی مناسب به دنیای متاورس ورود پیدا خواهد کرد.
همانطور که گفته شد در دنیای تجارت همیشه اولین شرکت‌ها قدرت کافی برای چیره شدن به بازار را دارند.
از این رو شرکت‌های زیادی می‌خواهند در ساخت متاورس نقش داشته باشند.
در ادامه به مهم‌ترین آنها اشاره می‌کنیم.
شرکت متا (Meta): متا فقط در سال ۲۰۲۱ نزدیک به ده میلیارد دلار صرف رشد متا کرده است.
هدف اصلی شرکت متا طراحی و بهینه سازی سخت‌افزار و اپلیکیشن‌های مورد نیاز برای متاورس بر پایه‌ی واقعیت افزوده بوده است.
روبلاکس (Roblox): روبلاکس نیز در نیمسال دوم ۲۰۲۱ توانست با ساخت
یک دنیای مجازی در متاورس نزدیک به نیم
میلیارد دلار درآمد کسب کند.
جالب است بدانید که روزانه بیش از ۴۳ میلیون کاربر در این دنیای مجازی، فعالیت دارند. البته
کودکان بخش بزرگی از جامعه کاربران دنیای مجازی روبلاکس را تشکیل می‌دهند.
شرکت اپیک گیمز (Epic Games): اپیک گیمز نیز در سال‌های ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ بیش از ۹ میلیارد دلار از طریق بازی
فورتنایت (Fortnite) درآمد کسب کرد.
موتور گرافیکی آنریل انجین (Unreal Engine) این شرکت نیز باعث ایجاد
تجربه‌های زیادی در زمینه‌های واقعیت مجازی و واقعیت افزوده شده است.
اپل (Apple): شاید با دیدن اسم شرکت اپل در این لیست کمی تعجب کنید،
چرا که اپل تا به امروز مشارکت مستقیمی در حوزه
متاورس نداشته است.
اما سرمایه‌گذاری‌های زیاد این شرکت بر روی سخت‌افزار، نشان می‌دهد که اپل هم قصد دارد در
آینده‌ی نزدیک در تکنولوژی متاورس حضور داشته باشد؛
چرا که شرکت اپل تمام زیرساخت‌های مالی و تکنولوژی لازم برای
ورود به این دنیای مجازی را دارد.
سخن پایانی
در حال حاضر این که ساخت متاورس ممکن است سال‌ها طول بکشد اهمیت چندانی ندارد.
بدیهی است که سخت‌افزار‌های سه بعدی آینده، در محبوبیت و رشد متاورس تاثیر بسزایی خواهند داشت.
به همین دلیل شرکت‌های بزرگی مانند متا، مایکروسافت،
اپل و … در رقابت برای ساختن عینک واقعیت افزوده و واقعیت مجازی هستند.
برنده این رقابت لزوماً به متاورس دست نمی‌یابد
اما در پیشرفت و وضع قوانین حاکم بر آن نقش قابل توجهی خواهد داشت.
